Met trots kijken we terug op een bijzonder jaar, waarin we opnieuw ons volledige donatiebudget van €11,5 miljoen hebben besteed. In totaal ontvingen we in 2024 ruim 600 aanvragen. Hiervan hebben we 344 projecten binnen ons reguliere beleid toegekend. 229 binnen Kunst & Cultuur, 38 binnen Kunst & Educatie en 77 binnen Jongeren & Maatschappij. Daarnaast hebben we ook nog eens 26 aanvragen gehonoreerd binnen de stimuleringsregeling Queer Up!. We zijn verheugd dat we dankzij de betrokkenheid van alle aanvragers en partners dit resultaat hebben kunnen bereiken en hiermee een positieve bijdrage kunnen leveren aan de samenleving van nu. 

We blijven ons richten op onze belangrijkste doelgroep: jongeren. In 2024 introduceerden we onze eigen jongerenraad Future Collective, waarmee we jongeren een structurele stem binnen onze organisatie geven. Deze raad helpt ons beleid beter af te stemmen op hun behoeften en biedt jongeren een platform om invloed uit te oefenen, vaardigheden te ontwikkelen en hun stem te laten horen. Bovendien verwelkomden we twee mbo-stagiaires van het Grafisch Lyceum Utrecht en een afstudeer stagiair van de Hogeschool van Amsterdam, die waardevolle bijdragen leverden aan onze communicatie en ons programma Kunsteducatie voor mbo’ers. 

Eén van de hoogtepunten dit jaar was de stimuleringsregeling Queer Up!, die een prachtig scala aan initiatieven uit de queer-community mogelijk heeft gemaakt. Deze regeling gaf een impuls aan projecten die bijdragen aan de acceptatie en emancipatie van de LHBTQIA+-gemeenschap. In het verlengde van deze regeling organiseerden we op 13 november 2024 het evenement Queer Up EXTRAVAGANZA in Club NYX. Met performances, talks, meetups en dj’s was het meer dan een evenement; het was een viering van diversiteit, verbinding en de kracht van de queer-gemeenschap. 

Kennisdeling stond eveneens hoog op de agenda. We waren aanwezig bij meer dan 20 kennisbijeenkomsten, waarvan een deel door onszelf werd georganiseerd. Deze bijeenkomsten boden ruimte voor het delen van ervaringen, het agenderen van actuele thema’s en het versterken van netwerken binnen de sector. Zo organiseerden we informele netwerkbijeenkomsten voor jonge museumprofessionals, waarmee we deze groep de kans boden om ervaringen en inzichten uit te wisselen. 

We zijn blij dat we zoveel initiatieven hebben kunnen ondersteunen die van betekenis zijn voor de samenleving van nu. We danken dan ook al onze aanvragers en partners met wie wij het afgelopen jaar hebben samengewerkt. Jullie toewijding en inzet hebben het mogelijk gemaakt dat we ook in 2024 op kwalitatieve en innovatieve wijze invulling aan onze doelstelling hebben kunnen geven. In 2025 blijven we scherp oog houden voor kansen en uitdagingen, met een donatiebudget van €11,5 miljoen. We kijken ernaar uit om opnieuw vele initiatieven te ondersteunen en onze rol als financier én betrokken partner te vervullen. 
 
 
Henk Christophersen                                                 Els H. Swaab 
 
directeur-bestuurder                                                  voorzitter Raad van Toezicht 

Inleiding 

Fonds 21 is een ondernemend en maatschappelijk betrokken fonds dat door het steunen van ideële projecten gericht op Kunst & Cultuur, Jongeren & Maatschappij en Kunst & Educatie een positieve bijdrage levert aan de samenleving van de 21e eeuw. We ondersteunen professionele, kwalitatief sterke projecten die een breed en/of nieuw publiek weten te bereiken. De naam Fonds 21 onderstreept ons profiel: focus op de actualiteit en de samenleving van de 21e eeuw. In 2024 hebben we ons beleid verder aangescherpt, waarbij de focus nog sterker is komen te liggen op jongeren als doelgroep. In 2024 is dan ook onze eigen nieuwe jongerenraad van start gegaan: Future Collective! 
 
Fonds 21 is een stichting gevestigd in Utrecht die haar financiering ontvangt van Stichting Beheer SNS REAAL (Beheer). Het profiel van Fonds 21 is gericht op Kunst & Cultuur, Kunst & Educatie en Jongeren & Maatschappij. Fonds 21 streeft naar een landelijke spreiding van te ondersteunen projecten. Naast financier van projecten zijn we een betrokken partner die ontwikkelingen stimuleert en lacunes signaleert en agendeert. Zo initiëren we stimuleringsregelingen waarmee we een impuls geven aan actuele thema’s met een evidente meerwaarde voor een of meer sectoren. Dit jaar deden we dat met de stimuleringsregeling Queer Up!, door ons opgezet omdat Fonds 21 zich inzet voor een samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn en waarin gelijkheid en begrip de norm zijn. Met Queer Up! wil het fonds bijdragen aan de acceptatie en emancipatie van de LHBTQIA+-gemeenschap in Nederland. Er zijn binnen Queer Up! 26 organisaties en projecten ondersteund; 7 organisatiesteun en 19 projectsteun. 
 
Als financier en partner zoekt Fonds 21 actief naar samenwerkingen. Zo gelooft Fonds 21 sterk in de kracht van publiek-private samenwerking op actuele en urgente onderwerpen. Succesvolle voorbeelden hiervan is het publiek-private Cultuurloket DigitALL, waar wij initiatiefnemer van zijn. Samenwerken doen we ook op het vlak van kennisdeling. Door kennis- en ervaringsoverdracht te faciliteren, helpen we de sectoren waarbinnen we actief zijn met het vinden van antwoorden op actuele vragen en dragen we bij aan het vergroten van het kennisniveau van het fonds zelf. Door organisaties aan elkaar te koppelen en de opbrengsten daarvan te ontsluiten, wil Fonds 21 een actieve bijdrage leveren aan het versnellen van innovatie in de sectoren waarbinnen we actief zijn. 

Kunst & Cultuur, Kunst & Educatie en Jongeren & Maatschappij

Het beleid richt zich op drie pijlers: Kunst & Cultuur, Jongeren & Maatschappij en Kunst & Educatie. We ondersteunen projecten van professionele culturele instellingen en van organisaties die met hun initiatieven de zelfredzaamheid van jongeren stimuleren.

KUNST & CULTUUR

Het grootste deel van ons donatiebudget is gereserveerd voor initiatieven binnen de pijler Kunst & Cultuur. Kunst en cultuur zijn belangrijk voor onze samenleving; ze kunnen inspireren, verbinden en nieuwe inzichten geven. Kunst en cultuur zijn van en voor ons allemaal. Daarom vinden we dat ze voor iedereen in onze samenleving toegankelijk moeten zijn. Fonds 21 steunt projecten op een groot aantal gebieden, van videokunst tot opera en van ‘spoken word’ tot klassieke schilderkunst. Topkwaliteit, vernieuwing en het bereiken van een nieuw of ander publiek zijn daarbij belangrijk voor ons. Ook zijn we scherp op de kansen en uitdagingen van deze tijd. Zo is diversiteit in brede zin voor ons geen loze kreet, maar proberen we daar in ons beleid écht handen en voeten aan te geven. We voelen een verantwoordelijkheid om met onze projecten een zo breed mogelijk publiek te bereiken. Ook hebben we bij de beoordeling van projecten oog voor eerlijke betaling van de makers. We hanteren alle culturele codes.

KUNST & EDUCATIE

Fonds 21 gelooft in de impact van kunst. Impact door kunst als middel, om méé te leren. Maar ook de impact van kunst op zich, waar weer veel óver te leren is. Het belang hiervan onderstrepen we met Kunst & Educatie, de pijler waarin we ruimte geven aan organisaties die opereren op het snijvlak Kunst & Cultuur en Jongeren & Maatschappij. Binnen Kunst & Educatie steunen we initiatieven die professionele kunst als basis hebben en daarnaast bijdragen aan het leren en reflecteren over kunst en/of bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke bewustwording. Dit zijn zowel kunsteducatieprojecten als projecten waarin een (maatschappelijk) onderwerp wordt geagendeerd aan de hand van professionele kunst. Voorbeelden hiervan zijn initiatieven waarin kinderen en volwassenen na het bezoeken van een tentoonstelling zelf kunst maken en projecten waarin jonge bewoners van asielzoekerscentra creatieve workshops volgen. Ook ondersteunen we trajecten waarin groepen jongeren (langdurig) inhoudelijk betrokken worden bij een kunstinstelling of theatergezelschap met verdiepende lesprogramma's.

Fonds 21 heeft speciale aandacht voor kunsteducatieprojecten die zich richten op mbo- studenten, een groep die veelal wordt vergeten en waarvoor nog weinig aanbod is. Fonds 21 wil professionele kunstinstellingen stimuleren om kwalitatief en toegankelijk aanbod te ontwikkelen voor jongeren die een mbo-opleiding volgen. Door projecten te steunen die zich richten op deze doelgroep dragen wij bij aan een aanzienlijke stijging van mbo-studenten in kunstinstellingen; niet alleen achter de schermen, maar ook als enthousiast en betrokken publiek.

JONGEREN & MAATSCHAPPIJ

De samenleving verandert voortdurend en wordt steeds complexer. Ook voor jongeren. De plek van je wieg kan sterk bepalen welke kansen je krijgt. Opgroeien brengt zo de nodige uitdagingen met zich mee. Fonds 21 wil dat alle jongeren hun toekomst optimaal kunnen vormgeven. Daarom ondersteunen we projecten die het leven van jongeren tussen de 12 en 30 jaar verrijken. Wij vinden het belangrijk dat jongeren de kans krijgen hun grenzen te verleggen en nieuwe ervaringen, vaardigheden en kennis kunnen opdoen. Onze vier speerpunten zijn: jongerenparticipatie en democratie, emancipatie en acceptatie van ondervertegenwoordigde groepen, brede talentontwikkeling van jongeren, mentaal welzijn van jongeren. Hiernaast ondersteunen wij ook projecten die het leesplezier van jongeren bevorderen.

2024 in het kort

In 2024 heeft Fonds 21 binnen haar reguliere beleid in totaal € 10.767.924 toegekend aan 344 projecten. Er werden 592 aanvragen ingediend, waarvan er 7 direct werden afgewezen omdat zij niet voldeden aan de algemene voorwaarden. Het gemiddelde toekenningsbedrag was €31.302,- (€32.694,- in 2023). Ten opzichte van 2023 (604 aanvragen) zijn er binnen het reguliere beleid iets minder aanvragen ontvangen. In 2024 is 60% van de behandelde aanvragen toegekend. Dit percentage was in 2023 met 61% zo goed als gelijk.

Ook droeg Fonds 21 bij aan twee onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten, gecoördineerd door Stichting Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst (PACCT), op het gebied van fair practice: de pilot Fair Pay in de Nederlandse popmuziek en de ontwikkeling van een kostencoach. Hierbij worden instrumenten ontwikkeld om de Fair Practice Code om te zetten naar concrete hulpmiddelen voor de praktijk.

Daarnaast werden er binnen de stimuleringsregeling Queer Up! 26 toekenningen gedaan voor een totaalbedrag van €547.780,- (5% van het totale beschikbare budget). Organisaties uit alle hoeken van Nederland, lokaal en landelijk opererend, voor ons bekende en onbekende aanvragers, wisten ons vanaf de eerste dag van de regeling te vinden. We ontvingen maar liefst 127 plannen, zowel projectaanvragen als verzoeken van queerplatforms en –organisaties om een steviger fundament te kunnen leggen, zodat ze hun waardevolle werk kunnen voortzetten en/of uitbreiden. De massale belangstelling laat zien dat de regeling inspeelt op een urgente behoefte.

Toekenningen per pijler

Met het bieden van financiële ondersteuning aan in totaal 344 projecten binnen het reguliere beleid levert Fonds 21 een positieve bijdrage aan de Nederlandse samenleving. 60% van het jaarbudget is toegekend aan projecten voor Kunst & Cultuur (€6.893.187,-). Van oudsher weten instellingen en organisaties Fonds 21 goed te vinden, met name instellingen en organisaties binnen de podiumkunsten. In die discipline werd 35% (€4.019.300,-) van het totale budget besteed. In de overige disciplines (beeldende kunsten & vormgeving en film, mediakunst & digitale cultuur) werd ondersteuning verleend voor respectievelijk 13% (€1.550.000,-) en 10% (€1.137.387,-) van het totale budget. Het percentage dat besteed werd aan projecten in de literaire kunsten bedroeg in 2024 2% (€186.500,-) van het totale beschikbare budget. Projecten binnen Jongeren & Maatschappij ontvingen 24% (€2.716.987,-) van het beschikbare donatiebudget. 10% is toegekend aan projecten die vallen binnen Kunst & Educatie (€1.157.750,-). Binnen Kunst & Educatie heeft Fonds 21 in 2024 3% (€400.000,-) van het totaal beschikbare donatiebudget besteed aan projecten binnen het meerjarige programma ‘Kunsteducatie voor mbo’ers’. Ondanks de speciale aandacht die Fonds 21 besteedt aan het mbo als bijzondere doelgroep; op de website, in gesprekken en in kennissessies, bleven de aanvragen in 2024 helaas achter. In 2024 liep Sam Schrikkema stage bij Fonds 21. Zijn afstudeeronderzoek was gericht op ons programma ‘kunsteducatie voor mbo’ers’ en de manier waarop het fonds instellingen kan activeren om meer kunsteducatie aanbod te ontwikkelen voor mbo-studenten.

Fonds 21 hecht belang aan de evaluatie van ondersteunde projecten. De wens is om de opgedane kennis uit deze evaluaties breder te delen. Fonds 21 hecht ook belang aan publieksonderzoek en aan het hebben van een visie op publiek en wil dit graag bij aanvragers stimuleren. De kosten voor publieksonderzoek kunnen door organisaties worden opgenomen op de begroting van een projectaanvraag.

In het beleid van het fonds is opgenomen dat uitvoerenden en kunstenaars betaald dienen te worden volgens de richtlijn kunstenaarshonoraria, de geldende cao of de cao-normen. Bij de beoordeling van projectaanvragen wordt getoetst of honoraria conform de geldende normen zijn. In aanvulling hierop onderschrijft Fonds 21 de Fair Practice Code en de Governance Code Cultuur. Bij de beoordeling van projectaanvragen wordt de onafhankelijkheid van het bestuur van de aanvrager meegewogen. Fonds 21 onderschrijft ook de waarden van de Code Diversiteit & Inclusie en ziet bij de beoordeling van de aanvrager toe op naleving van de code.

Fonds 21 maakt de beleidsdoelstellingen en criteria kenbaar via de website, nieuwsbrieven en sociale media. Op de nieuwe website is er veel aandacht voor kennisdeling, met behulp van o.a. de Dossiers-pagina.

Kennisdeling

Met kennisdeling leveren we een actieve bijdrage aan het versnellen van ontwikkelingen in de sectoren waarbinnen we actief zijn. In 2024 was het fonds aanwezig bij meer dan twintig kennisbijeenkomsten, waarvan een deel door onszelf werd georganiseerd. We organiseren bijeenkomsten rondom actuele thema’s om kennis, ervaringen en succesfactoren te delen, brengen aanvragers, experts en kennisinstellingen met elkaar in contact en delen opbrengsten en inzichten. Ook versterken we met kennisdeling de kennis en/of het bewustzijn van medewerkers en de eigen organisatie. Daarnaast draagt kennisdeling bij aan het vergroten van de naamsbekendheid en zichtbaarheid van het fonds. De inzichten en opbrengsten van de georganiseerde sessies zijn vervolgens ontsloten op onze website en gedeeld via nieuwsbrief en sociale media. In 2024 hebben we door middel van kennisdeling aandacht besteed aan onderwerpen zoals: fondsen en financiers, jongerenraad, duurzaamheid, financieringskansen voor bottom-up innovatie in de cultuursector, financieringsmix, netwerk voor jonge museum professionals, Cultuurloket DigitALL, community management/management strategieën voor het bereiken van nieuwe publieksgroepen, Queer Up en Fair Practice.

Jongerenraad Fonds 21: Future Collective

De jongerencultuur is voortdurend in beweging. Thema’s en kwesties die jongeren bezighouden veranderen constant. Als fonds willen we met onze keuzes en focus zo goed mogelijk aansluiten bij de behoeften en belevingswereld van jongeren. De stem en het perspectief van de doelgroep zelf zijn daarin onmisbaar. In 2023 organiseerde Fonds 21 een groot kennisdelingsevenement over jongerenparticipatie, met onder andere een sessie over betekenisvolle inspraak. Naar aanleiding van deze dag hebben we enkele jongeren uitgenodigd om mee te denken over de oprichting van een jongerenraad voor Fonds 21.

In nauwe samenwerking met het Nederlandse Jeugdraad (NJR) hebben we een voortraject, ontwerpfase en pilot doorlopen. Dit hele traject liep van oktober 2023 tot en met augustus 2024. Het voortraject bestond uit het opzetten van de samenwerking met de NJR, het uitvoeren van een deskstudie en het benaderen van jongeren met ervaring met jongerenparticipatie. Met deze jongeren hebben we twee sessies gehouden om met hen te brainstormen over inhoud, begeleiding en vergoeding van de op te richten raad. In de daaropvolgende ontwerpfase werkte dezelfde groep jongeren in twee sessies aan het vormgeven van de kaders voor de pilot. Hierbij werd gefocust op de inhoud, verantwoordelijkheden, frequentie, begeleiding en vergoedingen vanuit het fonds. Ook is de invulling van de verschillende rollen binnen de jongerenraad vastgelegd. Uiteindelijk is één jongere doorgestroomd naar de pilotfase. De zeven andere rollen zijn ingevuld na werving via de communicatiekanalen van Fonds 21. Tijdens de pilot (juli/augustus 2024) gingen acht jongeren acht weken aan de slag bij het fonds. De leden van de jongerenraad ontmoetten elkaar in duo’s, subgroepen en/of collectief tijdens drie fysieke en zeven online sessies. In deze intensieve periode van acht weken hebben jongeren één of twee rollen naar wens opgepakt, en gekeken naar een ideale vorm van de pilot. Ze werden hierin ondersteund door verschillende medewerkers van het fonds. Een belangrijk onderdeel van de pilot was het opstellen van een eindrapport, waarin ze hun visie op maximale jongerenparticipatie hebben vastgelegd. Concreet hebben zij in de pilotfase de naam voor de jongerenraad bedacht (Future Collective), richtlijnen voor projectadvies opgesteld, drie projectbezoeken afgelegd en richtlijnen voor evaluatie opgesteld, huisstijl, website, sociale media ontwikkeld, toekomstvisie op de jongerenraad beschreven en de pilot geëvalueerd en een eindrapport geschreven. Het draagvlak binnen Fonds 21 is verstevigd door een groot deel van de medewerkers van het fonds vanaf de start van de pilot actief bij de begeleiding te betrekken. Na de zomer is de jongerenraad Future Collective gelanceerd!

Visie op jongerenparticipatie

Om echt naar jongeren te luisteren en hun stem serieus te nemen waren in de ontwerpfase en pilot de volgende uitgangspunten belangrijk:

1. Bottom-up aanpak: de behoeften, belevingswereld van de jongeren staan centraal 
2. Cocreatie: de jongerenraad en het fonds werken samen.
3. Betekenisvolle participatie: zo gelijkwaardig, volwaardig en wederkerig mogelijk.

Fonds 21 wil dat de gesteunde projecten nauw aansluiten op de behoeften en belevingswereld van jongeren. Binnen de pijlers Jongeren en Maatschappij en Kunst & Educatie vragen we steeds vaker aan aanvragers in hoeverre jongeren actief betrokken zijn bij hun project en in welke mate hun wensen en behoeften centraal staan. Wat vinden jongeren belangrijk? Welke behoeften, kwetsbaarheden en kracht ervaren zij zelf? Het is dan ook vanzelfsprekend dat we deze jongerenbetrokkenheid ook binnen onze eigen organisatie een centrale plaats willen geven.

Raad van Toezicht

Eind 2023 zijn de statuten van zowel Stichting Fonds 21 als Stichting Beheer SNS Reaal gewijzigd, en wel zodanig dat beide stichtingen op bestuursniveau een ‘personele unie’ zijn gaan vormen, waarbij de personen in de Raad van Toezicht van Fonds 21 dezelfde zijn als de bestuurders van Stichting Beheer:

• E.H. Swaab, voorzitter Raad van Toezicht Fonds 21, bestuurslid Stichting Beheer SNS REAAL
• M. Bussemaker, vice-voorzitter Raad van Toezicht Fonds 21, bestuurslid Stichting Beheer SNS REAAL
• E.P. Goudswaard, lid Raad van Toezicht Fonds 21, voorzitter bestuur Stichting Beheer SNS REAAL
• A.H.A. Hoevenaars, lid Raad van Toezicht Fonds 21, vicevoorzitter bestuur Stichting Beheer SNS REAAL

Fonds 21 ontvangt haar financiering van Stichting Beheer. Het vermogensbeheer van Stichting Beheer wordt op een duurzame wijze ingevuld. Stichting Beheer is vanuit zijn historie voorloper in het maatschappelijk verantwoord beleggen. Stichting Beheer heeft het vermogensbeheer uitbesteed aan een duurzame vermogensbeheerder. Bij het vermogensbeheer wordt gebruik gemaakt van ESG integratie, uitsluitingen, engagements, stemmen en impact beleggen.

• Door middel van ESG integratie worden E(nviromental), S(ocial) en G(overnance)-factoren geïntegreerd in het beleggingsbeleid en bij alle (besluitvormings)stappen in het doorlopen van de beleggingscyclus.
• In het uitsluitingenbeleid worden bepaalde sectoren, bedrijven en landen uitgesloten op basis van specifieke ESG-criteria, ethisch beleid en internationale verdragen.
• Met actief aandeelhouderschap wordt stemrecht uitgeoefend en wordt actief de dialoog gevoerd met een onderneming (engagement), belangrijk om de duurzaamheid en de lange termijn waarde van een belegging te beschermen.
• Impact beleggingen zijn beleggingen met het primaire doel om bepaalde positieve milieu- of sociale effecten te realiseren, en tegelijkertijd ook financieel rendement te behalen. Hierbij zijn intentie, meetbaarheid en rendement belangrijke componenten.

De Raad van Toezicht van Fonds 21 bestaat uit:

Fonds 21 is lid van de Vereniging Fondsen in Nederland (FIN) en van de Nederlandse Vereniging Toezicht Cultuur (NVTC).

Vergaderingen en besluiten

De Raad van Toezicht heeft in 2024 inzicht gekregen in de binnengekomen aanvragen, de toekenning van donaties en de organisatiekosten. Elk kwartaal is een management- en projectrapportage voorgelegd. De Raad van Toezicht beslist over aanvragen vanaf € 250.000.

In 2024 vergaderde de Raad van Toezicht 5 keer, op 20 maart, 11 juli, 19 juni, 7 oktober en 4 december. Naast het reguliere toezicht op financiën, bedrijfsvoering en beleid, werd er in de vergaderingen aandacht besteed aan:

In januari 2025 hebben voorzitter en vicevoorzitter een functioneringsgesprek gevoerd met de directeur-bestuurder. Het functieprofiel van de directeur-bestuurder was hierbij uitgangspunt. De Raad van Toezicht oordeelde positief over het functioneren.

Om beter gebruik te maken van de advieskracht van de commissies Kunst & Cultuur en Jongeren & Maatschappij/Kunst & Educatie op het overall beleid van het fonds, waarbij kennis en discussies over de aanvragen in de volle breedte het uitgangspunt is, is in 2024 besloten om de scheiding tussen de twee commissies op te heffen en per september 2024 er één brede commissie van maken. Deze nieuwe vorm wordt na een pilot van een half jaar, begin 2025, geëvalueerd.

De commissie brengt adviezen uit over aanvragen tussen € 50.000,- tot € 250.000,-, aan de directeur-bestuurder, die gemachtigd is om over toekenningen tot € 250.000,- te beslissen. De directeur-bestuurder is technisch voorzitter van de commissie, toehoorder zonder stemrecht.

Eerste helft 2024 (twee verschillende commissies)

De commissie Kunst & Cultuur bestond in 2024 uit:

• Henk Christophersen
• Aynouk Tan (per 1 februari 2024)
• Dorien van de Pas
• Dianne Zuidema

In de eerste helft van 2024 vergaderde de commissie Kunst & Cultuur 2 keer: op 22 februari en 30 mei. In totaal heeft de commissie in de eerste helft van 2024 8 projectaanvragen besproken, die alle 8 werden toegekend door de directeur-bestuurder.

De commissie Jongeren & Maatschappij/Kunst & Educatie bestond in 2024 uit:

• Henk Christophersen
• Martin van Engel
• Frank Maas (tot 1 september 2024)
• Yvonne van Sark

In de eerste helft van 2024 vergaderde de commissie Jongeren & Maatschappij/Kunst & Educatie 2 keer: op 6 maart en 5 juni. In totaal heeft de commissie in de eerste helft van 2024 8 projectaanvragen besproken, die alle 8 werden toegekend door de directeur-bestuurder.

Per september 2024 (één samengestelde commissie)

Per september 2024 bestond de samengestelde commissie uit:

• Henk Christophersen
• Martin van Engel
• Dorien van de Pas
• Yvonne van Sark
• Jillis Slingerland (per september 2024)
• Aynouk Tan
• Dianne Zuidema

In de tweede helft van 2024 vergaderde deze samengestelde commissie 2 keer: op 18 september en 20 november. In totaal heeft de commissie in de tweede helft van 2024 15 projectaanvragen besproken, die alle 15 werden toegekend door de directeur-bestuurder.

Nieuwe commissieleden in 2024

Aynouk Tan is per februari 2024 benoemd tot lid van de commissie Kunst & Cultuur, als opvolger van commissielid Hicham Khalidi, wiens termijn afliep. Tan is schrijver, curator, moderator, adviseur en publiek spreker op het gebied van gender, dekolonisatie en (queer) identiteit en uiterlijk. In de culturele sector is ze werkzaam als curator van exposities en verantwoordelijk voor het samenstellen van publieksprogramma’s. In de corporate sector is ze werkzaam als trainer Diversiteit, Equity en Inclusie (DEI). In de publieke sector is ze beleidsadviseur op het regenboogdossier. Tan was een van de oprichters van de Amsterdamse 'Queer Pride’. Momenteel is ze bestuurder van de Stichting Queer is not a Manifesto, adviseur bij het Amsterdams Fonds voor de Kunst en jurylid voor de Dutch Design Awards. De aanstelling van een commissielid vindt plaats voor drie jaar met de mogelijkheid tot een eenmalige verlenging van nog eens drie jaar.

Fonds 21 heeft Jillis Slingerland per 18 september 2024 benoemd tot commissielid, als opvolger van commissielid Frank Maas, wiens termijn afliep. Slingerland speelt een cruciale rol in het versterken van kunsteducatie binnen het middelbaar beroepsonderwijs. Hij is cultuurcoördinator op MBO College West in Amsterdam en oprichter van het Amsterdams Platform Cultuureducatie MBO, een platform dat kunst en cultuur toegankelijker maakt voor mbo-studenten. Wij zijn er trots op Slingerland te kunnen toevoegen aan de commissie en zien zijn expertise als een waardevolle aanvulling. De benoeming van Slingerland onderstreept onze aandacht voor kunsteducatieprojecten, met een speciale focus op initiatieven die zich richten op mbo- studenten, een groep die vaak over het hoofd wordt gezien en voor wie nog weinig aanbod is.

Fonds 21 is een kleine en slagvaardige organisatie. In 2024 heeft het team hard gewerkt om de aanvragen binnen de gestelde termijn te behandelen en aanvragers van goede informatie te voorzien. De gemiddelde personeelsbezetting bedroeg in 2024 11,36 fte, inclusief externen.

In mei 2024 nam het fonds afscheid van Juriaan van Duuren en Martin Bauman, die respectievelijk werkzaam waren als medewerker financiële administratie en controller. In juli 2024 is Luca Smeenk begonnen als administratief medewerker. Bij Fonds 21 ondersteunt Luca de financiële administratie en biedt ze ondersteuning in de projectadministratie, waardoor ze bijdraagt aan het soepele verloop van onze projecten en financiële processen.

Ook in het Jongeren & Maatschappij team vonden enkele wisselingen plaats. Rianne Koelmans, die 8 jaar als adviseur Jongeren & Maatschappij heeft gewerkt, en Mark Nieborg, programmamanager Jongeren & Maatschappij, namen afgelopen jaar afscheid bij het fonds. Per september 2024 is Mirelda Presierie begonnen bij Fonds 21 als Projectadviseur Jongeren & Maatschappij. Ze brengt veel ervaring mee op het gebied van jongerenparticipatie en projectmanagement. Mirelda heeft ruime ervaring in het ondersteunen van jongeren uit ondervertegenwoordigde groepen en zet zich vol overtuiging in om hun welzijn te bevorderen.

Als erkend leerbedrijf levert Fonds 21 een bijdrage aan het opleiden van mbo-studenten. In 2024 liepen Noah Bakker en Pamela Acquah, studenten Grafische Vormgeving op het Grafisch Lyceum Utrecht, allebei 5 maanden stage op de afdeling Communicatie. Daarnaast liep ook Sam Schrikkema, communicatiestudent aan de Hogeschool van Amsterdam, stage bij het fonds. Hij deed onderzoek naar het programma ‘kunsteducatie voor mbo’ers’ en de manier waarop het fonds instellingen kan activeren om meer kunsteducatie aanbod te ontwikkelen voor mbo-studenten.

Overzicht medewerkers per 31 december 2024:

DIRECTEUR-BESTUURDER

Henk Christophersen

BESTUURSSECRETARIS

Laura Teeuwisse

PROJECTADVIES

Joke Ballintijn

Ilana van den Berg

Leyla Çinibulak

Mathilde Heijns

Gouke Hilte

Hugo van de Poel

Mirelda Presierie

PROJECTCOÖRDINATIE

Willemieke Bongers

COMMUNICATIE

Niels Lindenhovius

FINANCIËN EN BEDRIJFSVOERING

Petra Bakker

ADMINISTRATIEF MEDEWERKER

Luca Smeenk

Algemeen

Fonds 21 hanteert en onderhoudt een stelsel van systemen, procedures, limieten, rapportages en controles om de risico’s te beheersen. De structuur en organisatie van de processen zijn ingericht conform de geldende wet- en regelgeving en de eigen doelstellingen. De risico’s van het fonds worden vastgesteld door de directeur-bestuurder. Monitoring van het risicomanagement is ondergebracht bij de directeur-bestuurder en manager financiën en bedrijfsvoering. Zij analyseren de risico’s, bereiden beleids- en richtlijnen voor en coördineren het risicomanagement. In de volgende paragrafen zijn de verschillende onderkende risico’s nader toegelicht.

Beloningsbeleid personeel

Het beloningsbeleid van de medewerkers van Fonds 21 is vastgelegd in en gebaseerd op de Arbeidsvoorwaardenregeling. De beloning van de directeur-bestuurder wordt vastgesteld door de Raad van Toezicht en valt buiten de Arbeidsvoorwaardenregeling.

Kosten Raad van Toezicht en commissies

De leden van de Raad van Toezicht ontvangen geen vergoeding voor hun werkzaamheden. Gemaakte onkosten kunnen wel worden gedeclareerd. Commissieleden ontvangen een vergoeding op basis van de geschatte tijdsbesteding per bijgewoonde commissievergadering.

Reputatierisico

Binnen de organisatie wordt door middel van bewustwording en betrokkenheid van medewerkers getracht het reputatierisico te minimaliseren. Dit omvat onder andere het opleiden van medewerkers, het zo transparant mogelijk afleggen van verantwoording over activiteiten en het zorgvuldig selecteren van samenwerkingsverbanden. Speciaal onderdeel van het reputatierisico is het risico dat nevenfuncties van leden van de Raad van Toezicht, directeur-bestuurder en medewerkers meebrengen. Door middel van het monitoren van de hoofd- en nevenfuncties wordt het reputatierisico zoveel mogelijk beperkt. In geval van een mogelijke situatie van belangenverstrengeling en dergelijke wordt er direct gehandeld om mogelijke reputatieschade van het fonds en het individu te voorkomen (zie ook paragraaf Compliance en integriteit).

Compliance en integriteit

Fonds 21 kent interne beleidsregels en procedures die waarborgen dat de bedrijfsvoering plaatsvindt overeenkomstig relevante wet- en regelgeving inzake personen en zakelijke partners. Daarnaast wordt toezicht gehouden op de mate waarin het fonds zijn eigen regels en procedures naleeft. De interne aspecten van integriteit betreffen het voorkomen en zo nodig transparant beheren van tegenstrijdige belangen en het afschermen van vertrouwelijke informatie. De externe aspecten van integriteit hebben vooral betrekking op het toekennen van donaties. Medewerkers van Fonds 21 worden periodiek bijgeschoold over de wetgeving op het gebied van gegevensbescherming (AVG), alsmede op het gebied van de financiële aspecten van het donatiebudget (toekennen, bewaken en afrekenen van projecttoezeggingen). In 2024 hebben evenals in 2023 geen incidenten plaatsgevonden op het gebied van compliance en integriteit.

Fonds 21 is niet betrokken geweest bij gerechtelijke procedures of sancties die samenhangen met het niet nakomen van wet- en regelgeving.

Door Stichting Beheer SNS REAAL is voor 2025 een donatiebudget toegezegd van €11,5 miljoen, alsmede een operationeel budget van €2.006.900. Circa €6,5 miljoen van het donatiebudget wordt besteed aan projecten in de podiumkunsten, beeldende kunsten, vormgeving, architectuur, film, mediakunst, digitale cultuur en literaire kunsten. Voor projecten die zich richten op het verbeteren van de maatschappelijke kansen van jongeren wordt €3 miljoen uitgetrokken. Aan projecten binnen Kunst & Educatie wordt €2 miljoen van het donatiebudget besteed. Streven is talrijke, diverse en nieuwe, maar ook bij de projecten passende publieksgroepen te bereiken door ondersteuning van een keur aan kwalitatief goede projecten. De aandacht blijft uitgaan naar evaluatie van ondersteunde projecten. De impact van gehonoreerde projecten blijft onverminderd van belang.

Resumerend leidt dit tot de volgende exploitatiebegroting voor 2025, waarbij de vrij te vallen projectverplichtingen uit voorgaande jaren voor 2025 op €400.000 worden ingeschat.

Binnen Kunst & Cultuur richten we ons komend jaar daarbij nog nadrukkelijker op het bereiken van doelgroepen tussen de 12 en 30 jaar. Daarnaast zullen we ons binnen Jongeren & Maatschappij blijven inzetten voor kansengelijkheid van jongeren en hopen we met Kunst & Educatie weer mooie initiatieven te kunnen ondersteunen die bijdragen aan het leren en reflecteren over kunst en/of bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke bewustwording. We gaan ook in 2025 verder met de thema’s Diversiteit en Inclusie binnen onze organisatie. We werken aan het toegankelijk en inclusief maken van onze communicatie en ons aanvraagproces, passen waar nodig ons beleid en criteria aan en dagen ons team uit zich te blijven scholen. Ook bij het organiseren van kennissessies proberen we ons te verhouden tot diversiteit en inclusie. Wij stimuleren onze aanvragers actief om zich tot diversiteit en inclusie te verhouden en bevragen hen hier nadrukkelijk op in ons aanvraagproces.

Gebeurtenissen na balansdatum

Er hebben na balansdatum geen gebeurtenissen plaatsgevonden die hier vermeld zouden moeten worden.

Dankwoord

2024 is een jaar om niet snel te vergeten. We hebben het afgelopen jaar flinke stappen gezet om onze toewijding aan jongeren, onze belangrijkste doelgroep, nog verder te versterken. We doen dat op alle mogelijke manieren. Zo richten we ons steeds meer op projecten die jongeren en jongvolwassenen (12-30 jaar) bereiken, bevorderen we kansengelijkheid voor jongeren en ondersteunen we initiatieven die bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke bewustwording. Met de oprichting van de jongerenraad, de Future Collective, hebben we dit jaar een grote stap gezet om jongeren een stem te geven in het beleid en de besluitvorming van Fonds 21 zelf. De raad helpt ons om de invulling en uitvoering van ons beleid nog beter af te kunnen stemmen op de behoeften, wensen en uitdagingen van jongeren. Hun perspectief en betrokkenheid zijn daarbij onmisbaar om onze koers niet alleen scherp te houden, maar ook wendbaar en toekomstgericht.

Juist in een tijd waarin het kabinet vaak beweert er voor alle Nederlanders te zijn, zien wij de uitdagingen van deze tijd alleen maar groter worden. Zo is het in de huidige samenleving, met recente gebeurtenissen scherp op ons netvlies, belangrijker dan ooit om te investeren in het versterken van de positie van ondervertegenwoordigde groepen en ons actief in te zetten tegen vooroordelen en discriminatie. Dat vraagt van ons niet alleen een scherp oog voor de uitdagingen, maar ook de bereidheid en het vermogen om snel te kunnen handelen.

Juist daarom zijn we trots op hoe snel we de stimuleringsregeling Queer Up hebben kunnen realiseren, waarmee we in 2024 een krachtige impuls hebben gegeven aan projecten en organisaties die op een positieve manier bijdragen aan de acceptatie en emancipatie van de LHBTQIA+-gemeenschap. Deze regeling raakte aan alle pijlers van ons beleid; zowel culturele instellingen als maatschappelijke organisaties die met jongeren werken. Dat deze regeling echt nodig was bleek uit de vele reacties en aanvragen die we op dit initiatief ontvingen. In navolging van Queer Up organiseerden we 13 november jl. een groots evenement in Club NYX in Amsterdam, waarin we ons netwerk uitnodigde elkaar te ontmoeten, kennis te delen en te inspireren rondom dit thema. Dit evenement markeerde een prachtig hoogtepunt in een jaar vol betekenisvolle initiatieven, waarbij ieders bijdrage van grote waarde is geweest.

Ik wil ons hele team, de commissie, Raad van Toezicht en alle aanvragers en partners bedanken voor hun inzet, betrokkenheid en waardevolle bijdrage aan alles wat Fonds 21 dit jaar heeft kunnen doen.

Dank, heel veel dank,

Henk Christophersen

Directeur-bestuurder Fonds 21

Utrecht, 19 maart 2025

In 2024 hebben we €11,5 miljoen besteed. In totaal ontvingen we ruim 600 aanvragen. Binnen ons reguliere beleid ondersteunden we 344 projecten: 229 binnen Kunst & Cultuur, 38 binnen Kunst & Educatie en 77 binnen Jongeren & Maatschappij.

Naast dit reguliere beleid voerden we in 2024 ook de eenmalige stimuleringsregeling Queer Up! uit. In dat kader ondersteunden we 26 organisaties en projecten die bijdragen aan de zichtbaarheid, acceptatie en emancipatie van de queer-community voor een totaalbedrag €547.780. De resultaten van deze regeling zijn in 2024 bekendgemaakt.

De 229 gesteunde projecten binnen Kunst & Cultuur zijn goed voor een totaalbedrag van €6.893.187. Fonds 21 vindt dat kunst en cultuur voor iedereen toegankelijk moeten zijn. Artistieke kwaliteit, vernieuwing en het bereiken van een jonge(re) doelgroep zijn hierbij belangrijke toetsingscriteria.   
  
Binnen Kunst & Educatie geven we ruimte aan organisaties die opereren op het snijvlak van Kunst & Cultuur en Jongeren & Maatschappij. In 2024 steunden we binnen Kunst & Educatie 38 projecten voor een totaalbedrag van €1.157.750, €400.000 hiervan werd toegekend aan kunsteducatieprojecten die zich richten op mbo-studenten.   
  
Binnen Jongeren & Maatschappij hebben we in totaal €2.716.987 uitgegeven aan 77 initiatieven. Fonds 21 vindt het belangrijk dat alle jongeren tussen de 12 en 30 jaar de kans krijgen hun grenzen te verleggen en nieuwe ervaringen, vaardigheden en kennis kunnen opdoen.

Fonds 21 is een landelijk fonds met oog voor de volle breedte van het Koninkrijk der Nederlanden. In 2024 ondersteunden we initiatieven in alle twaalf provincies én in het Caribisch deel van het Koninkrijk. De kaart hieronder toont een kleine selectie van de projecten die we steunden – van sociaal-maatschappelijke initiatieven voor jongeren tot kunst- en cultuurprojecten.

Sommige projecten wortelen diep in een regio, andere reizen het hele land door. We steunen ook veel projecten met een landelijk bereik: projecten die publiek uit het hele land aantrekken, of juist nieuw publiek bereiken in regio’s waar het culturele of maatschappelijke aanbod minder vanzelfsprekend is. 

Fonds 21 is voortdurend in beweging. We zijn scherp op de uitdagingen van deze tijd. Welke ontwikkelingen spelen er? Welke stemmen moeten gehoord worden? En hoe kunnen wij als fonds hier een rol in spelen?  We steunen initiatieven met relevantie én zeggingskracht - projecten die niet alleen passen binnen ons beleid, maar ook werkelijk iets teweegbrengen in de samenleving. In dit hoofdstuk lichten we een aantal onderwerpen uit die in 2024 een belangrijke rol speelden in ons beleid en in de samenleving. 

Zo is in 2024  onze jongerenraad Future Collective opgericht. Niet alleen omdat jongeren onze belangrijkste doelgroep zijn, maar omdat hun perspectieven onmisbaar zijn in het bepalen van koers en beleid. Door jongeren actief te betrekken, ook binnen onze eigen organisatie, bouwen we aan wederkerigheid en zeggenschap.

Een ander speerpunt van Fonds 21 is kunsteducatie binnen het mbo. Waar kunst in het voortgezet onderwijs vaker verankerd is, blijft het mbo op dit vlak achter. Terwijl ook mbo-studenten baat hebben bij reflectie, verbeelding en maatschappelijke bewustwording. De projecten die we steunden laten zien dat kunst ook in het beroepsonderwijs betekenisvolle ervaringen kan bieden, met impact op zowel persoonlijke als professionele ontwikkeling.

Polarisatie werd het afgelopen jaar een steeds nadrukkelijker thema in de samenleving. We zagen hoe culturele instellingen en maatschappelijke organisaties hierop reageerden met projecten die ruimte creëren voor dialoog, empathie en nuancering. Juist in een tijd van scherpe tegenstellingen blijken kunst en ontmoeting een krachtig middel om werelden met elkaar te verbinden.

Tot slot geven we in dit hoofdstuk aandacht aan de stimuleringsregeling Queer Up!, waarmee we de positie van de LHBTQIA+-gemeenschap wilden versterken. De overweldigende respons op deze regeling én het succes van het evenement Queer Up EXTRAVAGANZA onderstrepen het belang van blijvende inzet op het gebied van acceptatie, zichtbaarheid en verbondenheid.

In alle onderwerpen klinkt onze kern door: jongeren echt betrekken, ruimte bieden voor dialoog en bruggen bouwen tussen verschillende werelden. In dit hoofdstuk laten we zien hoe dit in de praktijk vorm heeft gekregen. 

Jongeren vormen de belangrijkste doelgroep van Fonds 21. Bij de beoordeling van projectaanvragen toetsen we dan ook nadrukkelijk op hun betrokkenheid, zowel bij de totstandkoming als de uitvoering van projecten. Deze betrokkenheid wilden we ook binnen onze eigen organisatie versterken. Daarom hebben we in 2023 de eerste stappen gezet in het opzetten van een jongerenraad. Vanaf het begin is gekozen voor een aanpak van co-creatie, waarbij jongeren actief meedachten over de vorm en invulling van de jongerenraad. Onder begeleiding van de Nationale Jeugdraad (NJR) zijn meerdere ontwerpsessies georganiseerd om de wensen en behoeften van jongeren in kaart te brengen. Deze sessies leverden waardevolle inzichten op en vormden de basis voor een pilotprogramma dat in de zomer van 2024 van start is gegaan. De jongeren die deelnamen aan deze pilot gaven zichzelf de naam Future Collective.

Pilot

In de pilot werkte de Future Collective, bestaande uit acht jongeren, gedurende acht weken samen in een zelfsturend team. Zij besteedden gemiddeld 6-8 uur per week aan uiteenlopende taken, zoals het geven van projectadvies, het meedenken over beleidsontwikkeling en het opzetten van eigen initiatieven. De jongeren werden ondersteund door een vaste begeleider vanuit Fonds 21 en konden bij de NJR terecht als klankbord. De selectie van de jongeren gebeurde zorgvuldig op basis van motivatie, diversiteit in achtergrond en specifieke vaardigheden, zodat de groep een goede afspiegeling vormde van de jongeren die Fonds 21 met zijn beleid wil bereiken. De pilot werd na afloop geëvalueerd en vormde de basis voor de definitieve inrichting van de jongerenraad, die vanaf het najaar van 2024 een vast onderdeel is geworden van Fonds 21. 

 
Future Collective bij Queer Up EXTRAVAGANZA!  

Tijdens Queer Up EXTRAVAGANZA! speelde Future Collective een zichtbare rol op een eigen verdieping in Club NYX, waar jongerenparticipatie en inspiratie centraal stonden. De middag begon met een gesprek waarin leden van Future Collective vertelden over hun ervaringen binnen de jongerenraad en hun betrokkenheid bij de organisatie van het evenement. Daarnaast faciliteerden zij een gesprek over het belang van veilige ruimtes voor jongeren en hoe verhalen en kunst bijdragen aan zichtbaarheid en verbinding. Ook organiseerde Future Collective een succesvolle speeddatesessie, die bezoekers op een laagdrempelige manier in contact bracht met nieuwe mensen en ideeën. De bijdrage van Future Collective liet zien hoe jongeren zelf als aanjagers van maatschappelijke verandering kunnen optreden. 

 
Betekenisvolle jongerenparticipatie  

De actieve betrokkenheid van jongeren bij Fonds 21 bleef niet beperkt tot onze eigen initiatieven. Zo werden we in november 2024 door NJR uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan het jaarlijkse evenement VER_STERK, waar betekenisvolle jongerenparticipatie centraal stond. Tijdens deze dag kwamen ruim 150 jongeren, professionals en beleidsmakers samen om ervaringen en ideeën uit te wisselen. Fonds 21 verzorgde op verzoek van NJR twee workshops over onze aanpak en ervaringen met jongerenparticipatie, waarbij we inzichten deelden uit ons werk met de Future Collective en andere initiatieven. 

Meerwaarde

De jongerenraad levert een belangrijke bijdrage aan zowel Fonds 21 als de jongeren zelf. Voor Fonds 21 betekent de raad een directe verbinding met de doelgroep, wat ons helpt om beter inzicht te krijgen in hun belevingswereld en projecten hierop af te stemmen. Voor de jongeren biedt de raad een platform om hun stem te laten horen, vaardigheden te ontwikkelen en invloed uit te oefenen op beslissingen die hen aangaan. Met de jongerenraad zet Fonds 21 een belangrijke stap om jongeren structureel te betrekken bij de organisatie. Zo bouwen we verder aan een organisatie waarin jongeren niet alleen onze doelgroep zijn, maar ook actief meedenken en meedoen.

Fonds 21 zet zich actief in voor meer kunst en cultuur binnen het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Wij vinden dat alle 500.000 mbo-studenten de kans moeten krijgen om in aanraking te komen met kunst en cultuur. In tegenstelling tot het voortgezet onderwijs, waar het vak Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV) verplicht is, ontbreekt een structurele inbedding van kunsteducatie binnen het mbo. Dit leidt tot grote verschillen tussen mbo-instellingen: sommige scholen besteden veel aandacht aan kunst en cultuur, terwijl andere nog stappen te zetten hebben op dit gebied. 

Kunst en cultuureducatie zijn ook voor mbo-studenten van grote waarde. Het mbo-onderwijs richt zich sterk op kennis en vaardigheden, maar persoonlijke ontwikkeling verdient eveneens aandacht. Kunst en cultuur helpen studenten om kritisch naar zichzelf en hun omgeving te kijken en bieden een podium voor maatschappelijke vraagstukken. Het middelbaar beroepsonderwijs is immers meer dan een voorbereiding op de arbeidsmarkt; het leidt studenten ook op tot actieve, betrokken burgers. Naast beroepskwalificaties worden daarom ook algemene vaardigheden zoals taal, kritisch denken en interpersoonlijke communicatie gestimuleerd. De behoefte aan passende educatieve activiteiten rondom thema’s als democratische waarden, identiteit en vrijheid van meningsuiting groeit. Steeds meer kunstinstellingen spelen hierop in met educatieve programma’s voor het mbo. 

Een belangrijke stimulans hiervoor is de MBO Card, waarmee studenten sinds 2016 via CJP korting krijgen op culturele activiteiten. Sinds 2022 stelt het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) hier een budget voor beschikbaar. Dit biedt scholen en studenten extra mogelijkheden om kunst en cultuur te ervaren. 

Impact van Fonds 21

Sinds de start van onze inzet voor het mbo in 2017 heeft Fonds 21 ruim 70 projecten van culturele instellingen ondersteund met een totaalbedrag van € 2,5 miljoen. Deze projecten verbinden professionele kunst met de beroepspraktijk en dragen bij aan de persoonlijke ontwikkeling van mbo-studenten. In 2024 ondersteunden we 10 projecten met een totaalbedrag van € 400.000,-. Een aantal meerjarige mbo-projecten liep in 2024 nog door.

Filmeducatie in MBO Verpleegkunde

Bijdrage € 45.000 (voor 2 jaar)

In dit project van Filmtheater ’t Hoogt in Utrecht bekeken studenten Verpleegkunde samen artistieke films en documentaires en reflecteerden zij op ethische en maatschappelijke thema’s uit hun vakgebied. Daarnaast werkten ze zelf met een camera om hun ervaringen en gevoelens te verbeelden. Het beleven van kunst en cultuur helpt hen bij het ontwikkelen van een gezonde emotionele balans, een essentiële vaardigheid binnen de gezondheidszorg.

Arnhem School of Social Arts

Bijdrage € 45.000

In Arnhem werken studenten van de opleiding Maatschappelijk Werk in dit initiatief van Ruimtekoers samen met professionele kunstenaars aan sociaal-artistieke projecten in verschillende wijken. Door middel van diverse kunstvormen verzamelen zij verhalen en vertalen deze in creatieve uitingen voor de gemeenschap. Zo ontwikkelen studenten belangrijke vaardigheden zoals autonomie, creativiteit en maatschappelijke betrokkenheid.

FOARLÂN

Bijdrage € 25.000

FOARLÂN is een project van VHDG uit Friesland waarin 300 mbo-studenten van ROC Aeres en Firda samen met kunstenaars aan projecten rond klimaatverandering en voedselproductie. Deze studenten verlaten hun schoolgebouwen en verkennen kunst in galerieën of buitenlocaties. Door middel van creatieve opdrachten leren zij samenwerken, standpunten verwoorden en kritisch denken. Een docent hierover:

‘Studenten hebben out of the box leren denken waarbij hun creativiteit werd gestimuleerd. Om maatschappelijke thema's te verbinden met verschillende vormen van kunst (sociale kunst vooral) hebben de studenten op een andere manier leren kijken naar de wereld om zich heen. Dit sluit heel mooi aan bij het hoofdthema van ons Burgerschapsonderwijs.’

Art Camp MBO

Bijdrage € 50.000

Tijdens Art Camp MBO van Meer Muziek in de Klas maken studenten Onderwijsassistent en Pedagogisch Medewerker kennis met muziek, dans, beeldende kunst en andere kunstvormen. Ze ontdekken hun talenten en leren hoe zij deze later kunnen inzetten in hun beroepspraktijk. Zo krijgen zij de tools om kunst- en cultuureducatie te integreren in hun toekomstige werk, bijvoorbeeld op scholen, in de kinderopvang of in buurthuizen.

LAND&HAND

Bijdrage € 136.500 (voor 3 jaar)

Kunst en cultuur zijn ook relevant voor een breed scala aan mbo-opleidingen, zoals ICT, Facilitair Management, Mode, Horeca, Bouw en Logistiek. Het vormgeverscollectief Ketter & Co organiseert in verschillende provincies projecten waarin studenten samenwerken met lokale ontwerpers en bedrijven aan regionale vraagstukken rondom landschap en duurzaamheid. Zo bouwen studenten in Zeeland aan een circulair strandpaviljoen en ontwikkelen studenten in Limburg landschap-gerelateerde recepten in samenwerking met supermarkten en boeren.

Vooruitblik

De afgelopen jaren hebben we gezien dat kunst en cultuur van grote waarde zijn binnen het mbo. Fonds 21 blijft zich de komende jaren inzetten om kunst- en cultuureducatie toegankelijker te maken voor mbo-studenten, zodat zij niet alleen als vakmensen, maar ook als creatieve en maatschappelijk bewuste burgers hun toekomst kunnen vormgeven.

In 2024 werd polarisatie een steeds nadrukkelijker thema in de samenleving. In het publieke debat, onderwijs en media kwamen tegenstellingen vaker en scherper naar voren, ook binnen de culturele sector waren de gevolgen hiervan merkbaar.  Voorstellingen, festivals en kunstprojecten spiegelden niet alleen maatschappelijke spanningen, maar probeerden ook bruggen te slaan tussen uiteenlopende perspectieven. Podia en instellingen stonden voor de uitdaging om een inclusieve en veilige ruimte te blijven bieden, terwijl hun programmering soms heftige reacties opriep. Schoolvoorstellingen vormden hierop geen uitzondering. De vraag hoe kunst kan bijdragen aan verbinding in een verdeelde samenleving werd veelvuldig gesteld. Fonds 21 zag deze ontwikkelingen terug in de aanvragen: makers en instellingen zoeken actief naar manieren om nuance, dialoog en wederzijds begrip te bevorderen. Bij projecten binnen Jongeren & Maatschappij worden deze spanningen ook sterk gevoeld—bij zowel publiek, docenten als podia. Tegelijkertijd vinden juist binnen deze pijler initiatieven plaats die jongeren handvatten geven om moeilijke thema’s te bespreken, naar elkaar te luisteren en hun mening te vormen.

 
In dit jaarverslag lichten we enkele van deze projecten uit—initiatieven die, ieder op hun eigen manier, een antwoord formuleren op de maatschappelijke tegenstellingen van vandaag. 

Platland

Bijdrage € 20.000

PLATLAND, een theatraal-muzikaal project van rapper ELMER, onderzoekt in een visueel en auditief gelaagde show hoe stereotypering en archetypen ons denken beïnvloeden. In een tweedimensionale wereld van strips en vaste beelden bevraagt ELMER met scherpe raps en absurde humor de neiging om mensen in hokjes te plaatsen en wij-zij-denken te versterken. Door haar theatrale performance en experimentele muziek bereikt ELMER een jong en divers publiek en stimuleert ze reflectie over identiteit, empathie en de kracht van verbeelding als middel om vastgeroeste denkbeelden te doorbreken. De productie is ontwikkeld in samenwerking met Paradiso Melkweg Productiehuis en een team van muzikanten, scenografen en visuele kunstenaars.

The Horse of Jenin

Bijdrage € 15.000

The Horse of Jenin is een solovoorstelling van Alaa Shehada over de kracht van verbeelding en overleven. Geïnspireerd door zijn eigen ervaringen als acteur uit Jenin, Palestina, vertelt Alaa het verhaal van een metershoog paard, een symbool van vrijheid, dat uit het vluchtelingenkamp werd verwijderd. In een lege ruimte, met maskerspel, mime en muziek, onderzoekt hij in een mix van humor en tragedie hoe verbeelding hem door moeilijke tijden heeft geleid. De voorstelling wordt geproduceerd door Troupe Courage. Met een breed bereik, van theaterzalen tot pop-up locaties, en samenwerking met diverse gemeenschappen en organisaties, stimuleert het project bewustwording en dialoog, waardoor het bijdraagt aan wederzijds begrip en solidariteit.

Tot het is wat het moet zijn

Bijdrage € 25.000

Tot Het Is Wat Het Moet Zijn is een theaterproject van Female Economy in samenwerking met de Amsterdamse politie, dat in het kader van Amsterdam 750 en 50 jaar onafhankelijkheid van Suriname ruimte biedt voor dialoog over institutioneel racisme en uitsluiting. Door middel van huiskamervoorstellingen, adoptietrajecten en een collectief helingsritueel brengt het project politiemedewerkers en burgers met verschillende achtergronden samen om ervaringen te delen en mechanismen van uitsluiting inzichtelijk te maken. In plaats van confrontatie of veroordeling, creëert het project ruimte voor empathie en wederzijds begrip. De voorstelling, die in oktober 2025 in première gaat, wordt gevolgd door een impacttour met filmvertoningen en verdiepende gesprekken door heel Nederland.

ILFU - Exploring Stories

Bijdrage € 40.000

Het programma Exploring Stories op International Literature Festival Utrecht bracht auteurs, denkers en activisten samen rondom urgente maatschappelijke thema’s. Van gesprekken over institutioneel racisme, gender en identiteitsvorming tot debatten over migratie, armoede en klimaatverandering; de thema’s reflecteerden de spanningen en tegenstellingen in de samenleving. Ook internationale conflicten en onderdrukking in autoritaire regimes kregen aandacht. Door deze perspectieven te belichten, bood ILFU niet alleen ruimte voor confrontatie, maar vooral voor diepgaande dialoog en wederzijds begrip.

The City She Loves Me

Bijdrage € 35.000

WAT WE DOEN gebruikt theater, podcasts, geschreven artikelen, film en interactieve installaties om jongeren en volwassenen te laten reflecteren op hoe (voor)oordelen en misverstanden de verbinding in de samenleving onder druk zetten. In The City She Loves Me staat polarisatie centraal. De voorstelling en het verdiepingsprogramma onderzoeken de spanning tussen generaties, beeldvorming en sociale ongelijkheid. Door de stem van jongeren leidend te maken en hen actief te betrekken bij de scriptontwikkeling en het verdiepingsprogramma, zorgt het project niet alleen voor bewustwording, maar ook voor échte dialoog en verbinding tussen verschillende groepen.

Nimma Talks

Bijdrage € 16.000

Nimma Talks, een project van Ieder Talent Telt, biedt jongeren uit Nijmegen een krachtig platform om hun stem te laten horen over belangrijke maatschappelijke thema’s. Door middel van podcasts, video's en live events stimuleert het project zowel persoonlijke als professionele groei in een veilige omgeving waar moeilijke onderwerpen bespreekbaar worden gemaakt. Door jongeren actief te betrekken bij het publieke debat en hen concrete tools te geven om verandering teweeg te brengen, heeft Nimma Talks de potentie om een blijvende impact te maken.

Studio 52nd

Bijdrage € 49.500

Studio 52nd verbindt waar afstand dreigt, verklaart waar onbegrip heerst en raakt waar verharding optreedt. Jongeren – zowel de stillen als de schreeuwers – krijgen een stem, terwijl ook beslissers en beïnvloeders van jongeren worden betrokken. Iedereen is daarbij gelijkwaardig. De theatervoorstellingen van Studio 52nd helpen om moeilijke onderwerpen bespreekbaar te maken en mensen, vooral jongeren, met elkaar in gesprek te brengen. De overtuiging is dat echt begrip pas ontstaat wanneer men luistert naar de drijfveren van de ander, zonder het per se eens te hoeven zijn. Met de voorstellingen drukt Studio 52nd op de pauzeknop: het publiek luistert zonder onderbreking, zodat daarna een echt gesprek kan ontstaan. 

Fonds 21 zet zich in voor een samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn en waarin gelijkheid en begrip de norm zijn. Eind 2023 introduceerde Fonds 21 daarom de stimuleringsregeling Queer Up! om een impuls geven aan projecten en organisaties die de acceptatie en emancipatie van de LHBTQIA+-gemeenschap bevorderen. We ontvingen maar liefst 127 aanvragen binnen deze regeling, van Groningen tot Limburg en van de Achterhoek tot Curaçao. Deze overweldigende respons benadrukte niet alleen de behoefte aan financiële ondersteuning voor queerinitiatieven en -organisaties, maar liet ook de urgentie om de positie van de LHBTQIA+-gemeenschap te versterken, zien. We zijn er trots op dat een groot aantal organisaties de weg naar ons wist te vinden, maar tegelijkertijd was de massale belangstelling ook een teken van de schrijnende noodzaak. 
 
Het betekende dat we veel meer aanvragen ontvingen dan we binnen het besteedbare budget konden toekennen. We hebben dus zeer scherpe keuzes moeten maken, waarbij is gelet op spreiding, diverse representatie van de queer-gemeenschap, goede balans tussen project- en organisatiesteun en een evenwichtige verdeling tussen kunstgerelateerde en maatschappelijke initiatieven gericht op jongeren. Uiteindelijk heeft dit geleid tot 26 toekenningen aan 25 organisaties voor een totaalbedrag van €547.780. Queer Up! was onder andere ook bedoeld om meer organisaties kennis te laten maken met de aanvraagmogelijkheden bij Fonds 21. Dit heeft ertoe geleid dat veel niet-geselecteerde projecten of de organisaties alsnog een toekenning van Fonds 21 hebben ontvangen binnen ons reguliere beleid.

It's fun to stay at the Queer Up! EXTRAVAGANZA 

De grote interesse in Queer Up! en de vele reacties die we hebben ontvangen, versterkten de vastberadenheid van Fonds 21 om zich te blijven inzetten voor de LHBTQIA+-gemeenschap. Niet alleen als financier van projecten binnen ons reguliere beleid, maar ook als aanjager van kennisdeling met als doel bij te dragen aan de acceptatie en emancipatie van de queer-community. Daarom organiseerden we op 13 november 2024 in Club NYX in Amsterdam Queer Up EXTRAVAGANZA. Met Lotte van Eijk als host, muziek van duo Doppelgang, live performances van Utrecht Ballroom Scene en Drek Manor, een kunstinstallatie van Maas theater en dans x Blqck a queer aesthetic, speeddates door ons eigen Future Collective, een keynote van Aynouk Tan en presentaties van BO Diversity, FOKO Curaçao, Queer Gym en Achterhoek Pride was Queer Up EXTRAVAGANZA geen typisch kennisevent. Op alle drie de verdiepingen van Club NYX vonden activiteiten plaats, opgezet als een festival. Hierdoor konden bezoekers zelf kiezen wat ze wilden doen en was er vooral veel ruimte voor ontmoeting.

Queer Up EXTRAVAGANZA was meer dan een evenement; het was een viering van diversiteit, verbinding en de kracht van de queer-gemeenschap. Door het samenbrengen van organisaties, sprekers, performers en bezoekers uit het hele land, werd duidelijk hoe groot de behoefte is aan ontmoeting en samenwerking. De uiteenlopende talks, performances en interactieve sessies boden niet alleen inspiratie, maar ook handvatten om gezamenlijk de uitdagingen aan te gaan waar de LHBTQIA+-gemeenschap voor staat. Fonds 21 kijkt terug op een geslaagde dag en is vastberaden om de energie en het enthousiasme dat tijdens Queer Up EXTRAVAGANZA voelbaar was, voort te zetten. Zo blijven we binnen ons reguliere beleid extra aandacht houden voor queer-projecten en onderzoeken we een vervolg van de stimuleringsregeling. Daarnaast hopen we dat onze inzet anderen inspireert en tot navolging aanzet.

Achterhoek Pride

Bijdrage € 10.000

Achterhoek Pride is een initiatief vanuit de klankbordgroep Regenbooggemeentes Oost Gelre en Winterswijk en is een bijzonder samenwerkingsverband van 10 gemeenten in de Achterhoek. Binnen deze gemeenten worden verschillende pride activiteiten georganiseerd, zowel in de maand juni als door het jaar heen. De organisatie vindt het belangrijk dat iedereen ongeacht geslacht, gender, geaardheid, afkomt of religie zichzelf kan zijn in de Achterhoek. Daarom is hun slogan ook ‘Trots IN de Achterhoek’.

FASHIONCLASH Afterparty

Bijdrage € 22.000

FASHIONCLASH Afterparty is een multidisciplinair participatieproject gericht op het queer nachtleven en zelfexpressie voor ondervertegenwoordigde doelgroepen, met name de LGBTQIA+ gemeenschap in Maastricht en Zuid-Limburg. Het project geeft een podium aan queer communities en gemarginaliseerde stemmen in Limburg. De nadruk op veilige creatieve ruimtes draagt bij aan empowerment en zelfexpressie. De samenwerking met jonge makers en ervaren begeleiders biedt kansen voor persoonlijke en professionele ontwikkeling.

Pro-Now

Bijdrage € 25.000

Pro-Now, een project van BO Diversity, is een gratis online tool om voornaamwoorden (pronouns) te oefenen en bewustwording te creëren rondom gender inclusieve taal. Het is meer dan alleen een initiatief: het is een noodzaak. Voor trans- en non-binaire mensen is het uitdagend om door een wereld te navigeren die nog niet (altijd) begripvol is. Met Pro-Now hoopt BO Diversity te verbinden en een ander de ruimte te geven om te oefenen en fouten te maken. Zo streven we samen naar een samenleving waar iedereen zich gezien en gehoord voelt.

FOKO Curaçao

Bijdrage € 25.000

FOKO, de oudste LHBTQ-rechtenorganisatie op Curaçao, wil een veilige plek creëren voor ontmoeting en ondersteuning van kwetsbare groepen binnen de LHBTQ-gemeenschap op het eiland: vrouwen, trans- en non-binaire personen, en migranten/vluchtelingen. FOKO doet dit met twee belangrijke onderdelen: een fysieke ruimte in het centrum waar mensen samen kunnen komen voor sociale en educatieve activiteiten, en professionele coördinatieondersteuning voor de groepen. Deze coördinator ontwikkelt samen met leden van de genoemde subgemeenschappen sociale en educatieve evenementen.

Queer Gym

Bijdrage € 25.000

Queer Gym is de eerste Nederlandse gym gericht op non-normatieve lijven, opgericht door Romy Rockx en gevestigd in Rotterdam. Actief voor iedereen die in een veilige setting het plezier en vertrouwen in beweging wil (terug)vinden. Queer Gym is meer dan een gym: events, workshops, dé queer kledingruil, arts&crafts. Bij Queer Gym gaat onderdeel zijn van de community over meer dan sporten. Maak verbinding met de plek en elkaar op een manier die jou past: je bent welkom om hier te zijn.

Bedragen in €

Bedragen in €

Bedragen in €

1          Algemene toelichting

Activiteiten

De activiteiten van het fonds betreffen het bevorderen van culturele en sociaal-maatschappelijke activiteiten door middel van het toekennen van donaties in de pijlers Kunst & Cultuur, Kunst & Educatie en Jongeren & Maatschappij.

Vestigingsadres

Stichting Fonds 21 is feitelijk gevestigd aan de Orteliuslaan 27 te Utrecht.

Verbonden partijen

Stichting Beheer SNS REAAL te Utrecht is een verbonden partij van Fonds 21. De aard van de verbondenheid is gelegen in het feit de vier van de vier leden van de Raad van Toezicht van Fonds 21 ook het bestuur vormt van Stichting Beheer SNS REAAL.

Stichting Beheer SNS REAAL heeft zich contractueel verbonden, binnen de grenzen van een jaarlijks vast te stellen budget, de bestedingen van Fonds 21 te vergoeden. De omvang van de financiële verhouding en transacties met Stichting Beheer SNS REAAL zijn in de balans en de staat van baten en lasten tot uitdrukking gebracht.

Vergelijking met voorgaand jaar

De gehanteerde grondslagen van de waardering van activa en de schulden en de grondslagen voor de bepaling van het resultaat zijn niet gewijzigd ten opzichte van het voorgaande boekjaar.

Kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.

Schattingen

De directie van Fonds 21 maakt schattingen die van belang zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het inzicht noodzakelijk is, worden deze schattingen vermeld bij de toelichting op de betreffende posten

Alle bedragen zijn in euro’s tenzij anders vermeld.

2          Grondslagen van de waardering van activa en passiva

De jaarrekening 2024 is opgesteld in overeenstemming met RJ-richtlijn C1 Kleine-organisaties- zonder-winststreven van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Tot en met 2022 werd de jaarrekening opgesteld conform RJ-richtlijn 640 Organisaties-zonder-winststreven. De toepassing van Richtlijn C1 heeft geen veranderingen tot gevolg en de gehanteerde grondslagen en vermelde cijfers. Waar gebruik gemaakt is van volgens Richtlijn C1 toegestane vrijstellingen, dan wordt dit vermeld in de toelichting.

Immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa worden gewaardeerd op het bedrag van de bestede kosten, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De jaarlijkse afschrijvingen bedragen een vast percentage van de bestede kosten, zoals nader in de toelichting op de balans is gespecificeerd.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de verwachte toekomstige gebruiksduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde.

Financiële vaste activa

Onder deze post is het langlopende deel (langer dan 1 jaar) van de vordering op Stichting Beheer SNS REAAL opgenomen. De vordering wordt gewaardeerd op verkrijgingsprijs. Het kortlopende deel van deze vordering is opgenomen onder Vorderingen en overlopende activa.

Vorderingen en overlopende activa

De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor mogelijke verliezen als gevolg van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.

Liquide middelen

De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.

Reserves en fondsen

Op grond van een overeenkomst wordt jaarlijks, binnen de grenzen van de toezegging, een zodanig bedrag gesuppleerd door Stichting Beheer SNS REAAL dat het resultaat € nihil is. Als gevolg hiervan kent het fonds geen reserves en vermogen. Stichting Beheer SNS REAAL staat garant voor de verplichtingen aangegaan door Stichting Fonds 21.

Langlopende en kortlopende schulden

Langlopende en kortlopende schulden worden gewaardeerd tegen de reële waarde.

Verplichtingen inzake toegezegde donaties

Verplichtingen worden ten laste gebracht van het boekjaar waarin het besluit tot toekenning schriftelijk aan de aanvrager is medegedeeld, ongeacht in welk boekjaar de toezegging wordt uitgekeerd.

De toegezegde donaties aan aanvragers zijn opgenomen voor de nominaal toegezegde bedragen onder aftrek van betaalde voorschotten.

De verplichtingen worden verlaagd indien en voor zover toegezegde donaties geheel of gedeeltelijk komen te vervallen.

Operationele leasing

Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden op lineaire basis verwerkt in de staat van baten en lasten gedurende de looptijd van het contract.

3          Grondslagen voor de bepaling van het resultaat

Alle baten en lasten worden verantwoord in de staat van baten en lasten.

Ontvangsten en uitgaven worden in de staat van baten en lasten toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben. Bij de toerekening wordt een bestendige gedragslijn gevolgd. Dit houdt in dat in de balans rekening wordt gehouden met de aan een periode toe te rekenen bedragen die in een andere periode zijn of worden ontvangen, dan wel betaald.

De toegezegde donaties worden in het jaar waarin het besluit tot toekenning schriftelijk aan de aanvrager is medegedeeld, als last in de staat van baten en lasten opgenomen.

De baten bestaan uit de vergoeding die Fonds 21 ontvangt van stichting Beheer SNS REAAL voor de uitvoering van haar activiteiten. De baten worden verantwoord ter hoogte van de jaarlijkse bestedingen (bestedingen aan de doestelling en uitvoeringkosten eigen organisatie). Derhalve zijn jaarlijks de lasten gelijk aan de baten.

Toegezegde donaties die door aanvragers niet worden opgevraagd worden na het verstrijken van de afrekentermijn ingetrokken en als baten in de staat van baten en lasten opgenomen onder de post ‘Vrijval reeds toegezegde donaties’. Eveneens wordt hieronder opgenomen het verschil tussen toegezegde garanties en de lagere werkelijke afrekening.

Afschrijvingen

Immateriële en materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief.

Personeelskosten

Salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan de medewerkers.

Pensioenlasten

Fonds 21 heeft de per 30 juni 2021 beëindigende pensioenregeling, alsmede de per 1 juli 2021 ingevoerde nieuwe regeling verwerkt volgens de verplichtingenbenadering. De over het boekjaar verschuldigde premie wordt als last verantwoord.

De pensioenregelingen van Fonds 21 vallen onder de Nederlandse Pensioenwet. Fonds 21 betaalt op contractuele basis premie aan het Pensioenfonds. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen onder de overlopende activa indien zij leiden tot een terug storting of tot vermindering van toekomstige betalingen. Premies die verschuldigd zijn maar nog niet betaald, worden als verplichting op de balans opgenomen.

De per 30 juni 2021 beëindigde pensioenregeling was ondergebracht bij Stichting Pensioenfonds SNS REAAL, die de pensioenregeling uitvoert voor de werkgevers van de Volksbank en Athora. 
Fonds 21 was aangemerkt als aangesloten werkgever. De per 1 juli 2021 ingevoerde pensioenregeling is ondergebracht bij ASR Levensverzekering N.V. 
De pensioenregeling bij ASR Levensverzekering N.V. betreft een zogenoemde premieovereenkomst in de zin van de Pensioenwet, waarbij de jaarlijkse premie geheel ten laste komt van Fonds 21. 
Werknemers kunnen op vrijwillige basis aanvullende bijdragen storten. 

Rente en bankkosten

Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva.

4          Immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa worden gebruikt ten behoeve van de bedrijfsvoering van het fonds. Over de investering in 2023 wordt nog afgeschreven. De overige eerder investeringen zijn al in zijn geheel afgeschreven.

5          Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gebruikt ten behoeve van de bedrijfsvoering van het fonds. Het verloop is als volgt:

6          Financiële vaste activa

De vordering op Stichting Beheer SNS REAAL is niet rentedragend. De ontvangst van de vordering is afhankelijk van de liquiditeitsbehoefte van Fonds 21. Er zijn geen aanvullende contractuele bepalingen en er zijn geen zekerheden gesteld. Het verloop van de rekening courant met Stichting Beheer SNS REAAL is als volgt:

Het kortlopende deel van de vordering is opgenomen onder de Vorderingen en overlopende activa.

7          Overige vorderingen

De overige vorderingen en vooruitbetaalde posten bestaan per 31 december 2024 uit de huur van het eerste kwartaal 2025, verzekering, werkzaamheden website en een vordering UWV i.v.m. een uitkering ouderschapsverlof.

8          Liquide middelen

Het betreft direct opvraagbare banktegoeden, met uitzondering van de bankgarantie ad € 21.278 
afgegeven voor de huurovereenkomst met Creative Valley. 

9          Langlopende schulden

Van de toegezegde donaties aan aanvragers is het deel dat betrekking heeft op de jaren na 2025 verantwoord onder de langlopende schulden. De langlopende schulden hebben een looptijd van meer dan één en minder dan vijf jaar.

10        Kortlopende schulden

De toegezegde donaties aan aanvragers betrekking hebbend op de jaren tot en met 2024 zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Eventuele voorschotbetalingen zijn in mindering gebracht. De kortlopende schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

11        Belastingen en premies

12        Overige kortlopende schulden

De overige te betalen posten bestaan uit de reserveringen voor het jaarverslag, de accountantskosten en de verlofuren, alsmede de per 31 december 2024 nog te betalen crediteuren ad. €23.095 (v.j. €34.557). 

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen

Stichting Beheer SNS REAAL

Stichting Beheer SNS REAAL heeft zich contractueel verbonden, binnen de grenzen van een jaarlijks vast te stellen budget, de bestedingen van Fonds 21 te vergoeden. In de overeenkomst die Stichting Beheer SNS REAAL en Fonds 21 hebben afgesloten zijn afspraken opgenomen over het donatiebeleid en de maximale liquiditeitspositie van Fonds 21.

Op grond van deze overeenkomst wordt jaarlijks, binnen de grenzen van de toezegging, een zodanig bedrag gesuppleerd door Stichting Beheer SNS REAAL dat het resultaat € nihil is. Als gevolg hiervan kent het fonds geen reserves en vermogen. Stichting Beheer SNS REAAL staat garant voor de verplichtingen aangegaan door Stichting Fonds 21. 

In geval van een beëindiging van deze overeenkomst zullen toekenningen die gedaan zijn voor de beëindiging niet geraakt worden door de opzegging van de overeenkomst. De eventuele kosten die verband houden met zorgvuldige afwikkeling van de organisatie zullen in geval van een beëindiging van de overeenkomst gedurende een periode van twee jaar vergoed worden door Stichting Beheer SNS REAAL. 

Huurverplichtingen

Het bureau van het fonds is gevestigd in Creative Valley aan de Orteliuslaan 27 te Utrecht welk pand met ingang van 1 augustus 2014 is gehuurd voor een periode van 5 jaar. Na een eerdere verlenging van vijf jaar startte een nieuwe aansluitende periode van vijf jaar per augustus 2024 - juli 2029. De geïndexeerde huursom inclusief service- en facilitaire kosten is €128.261 per jaar. Hiervoor is als zekerheidsstelling een bankgarantie afgegeven zoals vermeld in de toelichting op de liquide middelen.

De specificatie van de huurverplichtingen is als volgt:

Operationele leasing

Er wordt een copier geleased met als expiratiedatum 2 mei 2029 en een auto met als expiratiedatum 19 april 2026.

De specificatie van de verplichtingen uit hoofde van operationele leasing is als volgt:

Gedurende het verslagjaar zijn de volgende betalingen inzake operationele leasing in de staat van baten en lasten verwerkt:

13        Baten

Bijdrage van Stichting Beheer SNS REAAL

Stichting Beheer SNS REAAL heeft zich contractueel verbonden de totale bestedingen van Fonds 21 in 2024 te vergoeden. De totale bijdrage is derhalve als volgt te specificeren:

14        Besteding aan de doelstelling

15        Uitvoeringskosten eigen organisatie

De verwachte omvang van het medewerkersbestand (inclusief externen) voor 2025 is 11,56 fte. Er zijn geen medewerkers werkzaam in het buitenland. 
De gemiddelde personeelskosten per fte zijn lager uitgekomen dan begroot. Er zijn minder kosten gemaakt voor ondersteuning tijdens piekmomenten voor de adviseurs. Verder zijn de medewerkers die met verlof gingen niet vervangen. De administratief medewerker kwam later in dienst dan begroot voor 2024. 

Beloningsbeleid

Het beloningsbeleid van de medewerkers van Fonds 21 is vastgelegd in en gebaseerd op de Arbeidsvoorwaardenregeling. De beloning van de directeur-bestuurder wordt vastgesteld door de Raad van Toezicht en valt buiten de Arbeidsvoorwaardenregeling. De directeur-bestuurder ontving in de periode januari t/m december 2024 een beloning van €222.396 exclusief sociale lasten en inclusief de bijdrage pensioen werkgever ten bedrage van €33.762. Aan de directeur-bestuurder is een leaseauto ter beschikking gesteld.

Kosten Bestuur, Raad van Toezicht, commissies en jongerenparticipatie

Leden van de Raad van Toezicht ontvangen voor hun werkzaamheden voor Fonds 21 geen vergoedingen.
Commissieleden ontvangen een vergoeding op basis van de geschatte tijdsbesteding per vergadering waar zij aanwezig zijn. 
De leden van de Jongerenraad ontvangen een vergoeding voor de uren die zij besteden voor de Jongerenraad. 

Automatiseringskosten

De advieskosten voor het onderzoek die zijn gerealiseerd betreffen de kosten van onderzoek naar een nieuwe ICT omgeving en een onderzoek naar het invoeren van werken met AI Tools.

VASTSTELLING JAARREKENING

De jaarrekening is opgemaakt en vastgesteld door de directeur-bestuurder Fonds 21.

Utrecht, 19 maart 2025

De heer H.D. Christophersen
directeur-bestuurder

De jaarrekening 2024 is goedgekeurd door de raad van toezicht van Fonds 21.

Utrecht, 19 maart 2025

mr. E.H. Swaab                                                         prof. dr. M. Bussemaker 

Voorzitter                                                                   Vicevoorzitter                                                                                                       

drs. A.H.A. Hoevenaars                                            drs. E.P. Goudswaard MBA                          

Lid                                                                             Lid

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Hiervoor wordt verwezen naar de hierna opgenomen verklaring.

Statutaire regeling betreffende de bestemming van het resultaat

De statuten bevatten geen specifieke bepaling ten aanzien van de resultaatbestemming. Door de aard van de organisatie zijn de baten en lasten over het boekjaar aan elkaar gelijk. Met inachtneming van voorgaande heeft het bestuur de jaarrekening in haar vergadering van 19 maart 2025 vastgesteld en goedgekeurd door de Raad van Toezicht.

Deze site is een uitgave van Stichting Fonds 21, Utrecht